Platyna i pallad są stosowane głównie w katalizatorach w układzie wydechowym pojazdów benzynowych. Produkcja i sprzedaż pojazdów benzynowych są głównymi czynnikami wpływającymi na popyt platyny i palladu w coraz większej skali. W ostatnich latach obserwuje się rosnącą popularność SUV-ów. W przypadku tych większych, wyposażonych w potężniejsze silniki, do produkcji katalizatora potrzeba nawet 30 gram palladu.
Pallad na chwilę obecną to droższa alternatywa dla platyny. Wykres poniżej przedstawia cenę spot platyny i palladu od 2011 do 2021 roku. Pokazuje w jaki sposób kształtowały się ceny tych metali szlachetnych. Jak silnie wpłynęło zapotrzebowanie, szczególnie palladu do produkcji katalizatorów, a co za tym idzie, jak zmieniła się cena spot obu tych pierwiastków. Przemysł samochodowy zużywa około 85% dostaw palladu, ale producenci samochodów mogą zwrócić się po tańszą w tej chwili platynę ze względu na obawy związane z coraz wyższymi kosztami.
MAJ – GRUDZIEŃ 2021
Na rynku USA od kilku lat wprowadzane są w oparciu o wymagania środowiskowe, normy emisji pojazdów lekkich Tier 3 od 2017 do 2025 r. Normy EPA Tier 3 https://www.transportpolicy.net/standard/us-nonroad-emissions/ są wdrażane etapami. Ponieważ normy emisji stają się z roku na rok coraz bardziej rygorystyczne, producenci silników samochodowych muszą ograniczyć wykorzystanie w tym celu platyny i palladu. Doprowadziło to do spadku popytu na te dwa metale. Sprzedaż nowych pojazdów elektrycznych znacznie wzrosła w ostatnich latach szczególnie od maja 2021 do grudnia 2021 czego wynikiem jest znaczny spadek cen platyny i palladu. W samochodach elektrycznych nie stosuje się katalizatorów stąd nastąpił nagły spadek zainteresowania palladem i platyną. Ludzie przenieśli swoje inwestycje na sektory związane z nowymi pojazdami elektrycznymi z czystą energią. Z perspektywy rynkowej sentyment inwestycyjny dotyczący platyny i palladu był w tym okresie niski.
STYCZEŃ – MAJ 2022
Sytuacja zmieniła się w 2022 roku. Wojna między Rosją a Ukrainą wybuchła na początku roku. Ze względu na oczekiwania rynku dotyczące ograniczeń w eksporcie rosyjskiego palladu (Rosja odpowiada za 40% całkowitej światowej produkcji palladu), cena platyny i palladu drastycznie wzrosła od stycznia do maja. W połowie marca ceny obu metali osiągnęły roczne szczyty. Wzrost cen w tych miesiącach był pod silnym wpływem oczekiwań rynkowych.
MAJ – LIPIEC 2022
Istnieją jednak przesłanki, że rosyjski eksport palladu nie ucierpi tak mocno, jak początkowo sądzono. Rosyjski MMC Norylsk Nickel PJSC (największy na świecie producent palladu) twierdzi, że mogą przekierować ładunek innymi trasami i ominąć embargo na rosyjskie surowce. W połowie roku cena palladu zaczyna się cofać. Ponadto popyt na te metale spadł, ponieważ wiele fabryk w Chinach zostało zamkniętych z powodu wybuchu Covid-19, co dodatkowo doprowadziło do obniżki cen platyny i palladu. Ponadto zamknięcia fabryk w Chinach doprowadziły do niedoborów w produkcji chipów samochodowych. W związku z tym sprzedaż nowych samochodów w USA i na świecie również spadła w drugim kwartale.
Podsumowując; powyższe czynniki, doprowadziły ostatnio do spadku cen platyny i palladu. Ponadto, zgodnie z wiadomościami Bloomberga z 1 lipca ”Sprzedaż samochodów w USA zwalnia z powodu rosnących cen i niewielkich dostaw części samochodowych”. W najbliższym czasie nadal może istnieć ryzyko spadku cen platyny i palladu.
