Obywatele Rosji ustanowili rekord w zakupie złota w 2022 roku, przekraczając nawet prognozy Ministerstwa Finansów tego kraju, zgodnie z raportem publikacji biznesowej Vedomosti powołującej się na dane dotyczące sprzedaży z głównych rosyjskich banków. Według szacunków Vedomosti, 5 z 13 systemowo ważnych rosyjskich banków było w stanie przekroczyć roczną prognozę Ministerstwa Finansów dotyczącą sprzedaży złota w 2022 roku, sprzedając 57 ton złota.
Pięć instytucji wymienionych w raporcie to: Sberbank, VTB, Promsvyazbank (PSB), Tinkoff Bank i Moskiewski Bank Kredytowy (MCB). Całkowita sprzedaż na całym rynku była jeszcze wyższa: według szacunków Oksany Lukichevej, analityka rynków towarowych w Otkritie Investments, całkowita sprzedaż złota przez banki w 2022 roku wyniosła od 64 do 67 ton.
Wcześniej rosyjskie Ministerstwo Finansów prognozowało, że całkowita sprzedaż metalu szlachetnego do końca 2022 roku wyniesie 40-50 ton. W 2021 roku ministerstwo szacowało całkowitą sprzedaż kruszcu na poziomie 6 ton.
Głównym powodem wzrostu jest brak realnych alternatyw dla inwestycji, a także korzyści podatkowe, które zostały wprowadzone przez rosyjskie władze w 2022 roku. Rosjanie nie płacą obecnie podatku VAT od zakupu złota ani podatku dochodowego od jego sprzedaży, przy czym ta ostatnia korzyść obowiązuje do końca 2023 roku.
Analitycy zwracają uwagę, że rosyjscy inwestorzy i klienci premium rosyjskich banków nie mają innych poważnych możliwości inwestycyjnych: rosyjska giełda nie cieszy się zainteresowaniem, zakup nieruchomości wśród masowej emigracji jest wątpliwą inwestycją, a inwestowanie w zagraniczne aktywa i obcą walutę jest obarczone ryzykiem.
Banki nie ujawniają dochodów ze sprzedaży złota – niektóre nie publikują żadnych statystyk dotyczących sprzedaży złota. Jednak biorąc pod uwagę cenę złota, która w 2022 roku wynosiła średnio 3983 ruble (około 57 dolarów) za gram, pięć banków było w stanie sprzedać je za około 200 mld rubli (2,95 mld dolarów). Liderem sprzedaży był państwowy bank VTB, który sprzedał 30 ton złota, na drugim miejscu znalazł się Sberbank, który sprzedał prawie 18 ton sztabek i około 2 ton złotych monet. MCB i PSB, które sprzedały po około 4 tony złota, podzieliły się trzecim miejscem. Tinkoff sprzedał nieco mniej niż tonę metalu szlachetnego, ale nawet ta liczba przekroczyła prognozy banku.
Uczestnicy rynku uważają, że zwiększony popyt na złoto wśród Rosjan utrzyma się w 2023 roku, ponieważ dla wielu Rosjan inwestowanie w złoto jest alternatywą dla inwestowania w waluty tzw. „nieprzyjaznych krajów”. Inwestycje te wiążą się jednak z wieloma trudnościami: realny zysk z odsprzedaży złota można osiągnąć tylko w przypadku gwałtownego spadku wartości rubla. Ponadto z przechowywaniem złota wiąże się ryzyko – jakakolwiek wada wizualna natychmiast obniża jego wartość rynkową, a banki z reguły gotowe są odkupić kruszec ze znacznym upustem, który waha się od 15 do 25%.
