Rosja może wykorzystywać nielegalne rynki do sprzedaży swojego złota w celu obejścia sankcji gospodarczych.
Według Globalnej Inicjatywy przeciwko Przestępczości Zorganizowanej (GI-TOC), zachodnie sankcje nałożone na Rosję z powodu jej wojny z Ukrainą mogą wpłynąć na rynek metali szlachetnych, ponieważ nielegalne złoto trafia na rynek.
Grupa ekspertów ds. przestępczości ostrzegła, że Rosja może wykorzystać czarny rynek nielegalnego rynku złota do obejścia sankcji. Szacuje się, że Rosja posiada złoto o wartości około 140 miliardów dolarów, co jest poza bezpośrednim zasięgiem sankcji.
„Złoto może być fizycznie przemieszczane na całym świecie poza cyfrowymi sieciami finansowymi, w tym komunikatami finansowymi SWIFT, co utrudnia śledzenie. Złoto jest również łatwo prane na rynkach globalnych, ponieważ nie deklarowało się ani nie ukrywało jego pochodzenia” – powiedzieli analitycy.
„Moskwa mogłaby wykorzystać rezerwy walutowe dostępne za pośrednictwem nielegalnych rynków złota do importu, do finansowania rosyjskich operacji wojskowych lub zrekompensowania sankcjonowanym rosyjskim oligarchom poniesionych strat”.
W raporcie zauważono, że chociaż Rosja została wykluczona z rynków zachodnich, nadal ma dostęp do bardziej przyjaznych krajów i może sprzedać część swojego złota na szanghajskiej giełdzie złota. Indie, kolejny duży kraj konsumujący złoto, mogą również pomóc Rosji sprzedać część swojego złota. Zarówno Chiny, jak i Indie wstrzymały się od głosu w ONZ potępiającym inwazję Rosji na Ukrainę.
Inne narody, które można wykorzystać do przemieszczania rosyjskiego złota, to UAI i Wenezuela.
W raporcie zauważono również, że Rosja może również zwrócić się do organizacji przestępczych.
„Rosja może obejść te ograniczenia, jeśli zaangażuje się w pranie złota i brudnych pieniądzy, aby ukryć pochodzenie złota i beneficjentów zysków ze złota. Dlatego prawdopodobnie wzrośnie popyt na usługi i połączenia międzynarodowych sieci przestępczych, które oferują takie usługi i wspierają międzynarodową przestępczość zorganizowaną.
GI-TOC zauważył, że Rosja nie byłaby pierwszym krajem, który sprzeda swoje złoto na nielegalnych rynkach, aby wesprzeć swoją gospodarkę. W raporcie stwierdzono, że rzekomo Rosja pomogła Wenezueli uniknąć sankcji gospodarczych w 2019 roku.
„Podejrzewa się, że Rosja, zobowiązując się do wsparcia Wenezueli, wykorzystywała samoloty do przemieszczania wenezuelskiego złota na różne rynki zagraniczne w celu uniknięcia sankcji, w tym do Ugandy, Turcji i Zjednoczonych Emiratów Arabskich (ZEA). Złoto było rzekomo wymieniane na dolary amerykańskie i euro, które zostały zwrócone Wenezueli” – czytamy w raporcie.
Turecki i irański system „gaz za złoto” jest kolejnym przykładem wykorzystywania złota przez narody do obchodzenia sankcji. W ramach tego programu Turcja kupowała irański gaz ziemny za turecką lirę, który był następnie wykorzystywany przez irańskich handlarzy złotem do kupowania złota w Turcji. To złoto zostało następnie przeniesione do ZEA i sprzedane.
„W szczytowym okresie „gazu za złoto” (od marca 2012 do lipca 2013) Turcja wyeksportowała 15 mld USD w złocie, w tym 5,3 mld USD do Iranu i 7,9 mld USD do Zjednoczonych Emiratów Arabskich. W procederze tym brała udział Szwajcaria i Zjednoczone Emiraty Arabskie.